Çekirdek Enflasyon Nedir?

Her ay enflasyonu ölçmek için meyve ve sebzelerden, saç bakım ürünlerine; otobüs biletinden, koltuğa; elektrikten benzine kadar pek çok mal ve hizmetin fiyatını içeren bir endeks hesaplanır. Kısaca TÜFE olarak ifade edilen bu endeks hesaplanırken, 12 başlık altında 400’den fazla mal ve hizmetin fiyatı takip edilir. Gazetelerde veya haberlerde gördüğümüz yıllık enflasyon TÜFE’deki yıllık değişimdir. Haberlerde sıkça karşılaştığımız bu veri “manşet enflasyon” olarak da adlandırılır. 

Enflasyon sepetinin içinde, fiyatı mevsimler arasında değişim gösteren mal ve hizmetler veya petrol, altın, doğalgaz gibi uluslararası piyasalarda belirlenen ürünler de bulunur. Bu fiyatlar, para politikasından bağımsız bir şekilde dalgalanabilir. Bu nedenle kalıcı fiyat değişimlerini yansıtan ve geçici fiyat şoklarını dikkate almayan “çekirdek” enflasyon oranları hesaplanır. Çekirdek enflasyon hesaplanırken, TÜFE’den bazı mal ve hizmet grupları çıkarılır. 

Çekirdek enflasyon; 

• Enflasyonun ana eğilimini gösterir, 
• Uzun dönemli ve kalıcı fiyat değişimlerini yansıtır,
• Geçici fiyat şoklarını dikkate almaz. 

Bu nedenle her ay manşet enflasyonla birlikte; 

• TÜFE’den mevsimlik ürünlerin çıkarılmasıyla A endeksi,
• İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altının çıkarılmasıyla B endeksi,
• Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altının çıkarılmasıyla C endeksi ve
• İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünlerinin çıkarılmasıyla D endeksi hesaplanır ve yayımlanır.

Bu endeksler içinde kapsamı en dar olan C endeksidir. C endeksi hesaplanırken para politikasının etkisinin daha belirgin olduğu ürünler dikkate alınır. Kısacası, çekirdek enflasyon göstergeleri enflasyonun ana eğilimini takip etmek ve orta vadeli enflasyon tahminlerini oluşturmak için takip edilir.