Dış Ticaret Nedir? 

Bir ülkenin diğer ülkelerle yaptığı mal ve hizmet alışverişine dış ticaret diyoruz. Satın aldığımız ürünlerin bir kısmı farklı ülkelerde üretilirken, ülkemizde üretilen mal ve hizmetlerin bir kısmı ise başka ülkelere satılır. Bir ülkenin yabancı bir ülkeden mal ve hizmet almasına ithalat, yabancı bir ülkeye mal ve hizmet satmasına ise ihracat diyoruz. Örneğin, Türkiye’de üretilen ve başka bir ülkeye satılan bir kıyafet, bir televizyon dizisi veya bir buzdolabı Türkiye için ihracat, satın alan ülke açısından ise ithalat yapıldığı anlamına gelir.

İhracat bir satış işlemi olduğu için ülkeye gelir getirirken, ithalat ise ülke için bir gider oluşturur. İhracat gelirinden ithalat giderini çıkardığımızda ise o ülke için dış ticaret dengesine ulaşırız.

Bir ülkede ihracat gelirinin ithalat giderini aşması dış ticaret fazlası oluşturur ve milli gelire katkı sağlar.

İthalat giderinin ihracat gelirinden fazla olması ise dış ticaret açığına yol açar. Dış ticaret açığı milli geliri olumsuz etkiler, ekonominin dış finansman ihtiyacını artırır.

Peki bir ülkenin ihracat performansı ve ithal ettiği mal ve hizmet miktarı nelerden etkilenir?

İhracat temelde iki unsurdan etkilenir: Diğer ülkelerdeki gelir düzeyi ve yerli paranın değeri.

Diğer ülkelerin gelir düzeyinin artması, bu ülkelerin mal ve hizmetlere olan talebini artırır, böylece bu ülkelere daha çok ürün satma imkânı doğar, ihracat artar. Ülke parası değer kazandığında ise o ülkenin ürünleri diğer ülkelerdeki ürünlere göre daha pahalı hale gelir. Bu da ihracatı azaltır.

İthalatı etkileyen iki temel unsur ise milli gelir ve yine yerli paranı değeridir.

Bir ekonomide gelirin artması hem ithal hem de yerli ürünlere olan talebi artırır, bu da ithalatın artmasına neden olur. Ülke parası değer kazandığında ise ithal ürünler görece daha ucuz hale gelir, bu da ithal ürünlere talebi ve ithalatı artırır.

İthalat ülke için bir gider olmasına rağmen bazı ürünlerin üretiminde kullanılan kritik bileşenlerin ithal edilmesi gerekebilir. Bu nedenle ithalat üretimin ve büyümenin ayrılmaz parçalarından biri haline gelir. İhraç ürünlerinin içindeki ithalat payını azaltmak ve yüksek katma değerli ürünlerin ihracatını yükseltmek ise ekonomik büyüme için önem taşır.